Lạc Tịnh Viên do nhà thơ Hồng Khẳng sáng lập vào năm 1889 trên lô đất có diện tích 2.070m² ở làng Dương Xuân xưa, nay là số 65 Phan Ðình Phùng - Huế. Lạc Tịnh Viên có khuôn viên đẹp, thoáng mát. Con đường dẫn vào nhà hai bên là hàng hoa dâm bụt, rồi những khóm hoa hồng, nguyệt quế, mai tứ quý,... trồng đối xứng nhau. Dưới các gốc cây đặt những bộ bàn ghế nhỏ để ngồi ngắm cảnh, uống trà. Ði hết con đường từ cổng vào là bức bình phong được xây dựng theo hình cuốn thư cách điệu, cấu trúc tổ ong hình lục giác đều, tạo nên sự thông thoáng, làm cho sân nhà bớt sự ngăn cách.

 

Trong khuôn viên Lạc Tịnh Viên có 4 ngôi nhà xây gần kề nhau, mỗi nhà có một tên riêng, mang một ý nghĩa đặc biệt, gắn liền với quan hệ thực tại của chủ nhân.

Nhà Nhân Hậu: bốn bề thông thoáng không có vách ngăn, chung quanh có nhiều bồn hoa và chậu cảnh, dùng làm nơi tiếp khách, thưởng ngoạn trăng hoa và là nơi phát chẩn giúp đỡ người nghèo.

Nhà Hy Trần Trai: nằm ở vị trí trung tâm khu vườn. Trong nhà trang trí nhiều câu đối. Tòa nhà chính có 59 cột bằng gỗ lim, lợp ngói liệt. Trên xà, rui được các bàn tay tinh tế của những nghệ nhân điêu khắc tài ba chạm trỗ, nổi bật các hình ảnh như rồng, chữ thọ, tứ quý, bát bửu,...

Nhà Vấn Trai: là nơi làm việc, nghỉ ngơi

Nhà Di Tâm Thích Thể Ðường: là nơi sinh hoạt học hành của con cháu

Tất cả 4 ngôi nhà đều mang dáng dấp cổ kính, từ kiểu kiến trúc đến các vật dụng, vật trang trí, được sắp xếp theo một kiểu riêng biệt, tạo cho du khách một ấn tượng về sự nho nhã, thanh tao, làm ta liên tưởng đến những bước đi khoan thai, nhẹ nhàng, lời nói như thơ, êm dịu dễ nghe...

Nhà vườn Lạc Tịnh đã được công nhận là di tích cấp tỉnh (di tích kiến trúc nghệ thuật) (Quyết định số  2235/QĐ-UBND ngày  28 tháng  9  năm 2007).